Relacje z podróży

Gruzja - od Kaukazu do Morza Czarnego



Gruzja to niewielki kraj położony na pograniczu Europy i Azji. Mimo małych rozmiarów ma wiele atrakcji przyciągających coraz liczniej podróżników z całego świata. Miłośnicy górskiej przyrody znajdą tu wspaniałe krajobrazy Kaukazu z ośnieżonymi szczytami, zielonymi dolinami i wartkimi potokami. Miłośników historii zafascynują tysiącletnie chrześcijańskie budowle sakralne oraz dawne skalne miasta. Zwiedzając ten kraj można zaś spotkać serdecznych i gościnnych ludzi, w szczególności lubiących Polaków, wyrażających swe uczucia przy kieliszku dobrego gruzińskiego wina w sposób bardzo emocjonalny. O tym wszystkim mogłem przekonać się, przemierzając Gruzję od pasm Wielkiego Kaukazu aż po wybrzeże Morza Czarnego w sierpniu 2013 r. Oto relacja z mojej podróży:


Dziennik podróży


3.08
Przelot liniami ukraińskimi na trasie Warszawa - Kijów oraz Kijów - Tbilisi (z sześciogodzinnym pobytem na lotnisku w Kijowie).

4.08
Z lotniska w Tbilisi wyruszamy bezpośrednio do stolicy Kachetii, Telawi. Zamieszkujemy w gruzińskim domu w pobliżu starówki. Rankiem wyruszamy na zwiedzanie miejsc stanowiących źródło dumy i dochodu dla mieszkańców Kachetii - winnic. Odwiedzamy trzy miejsca produkcji wina - dwa małe prywatne zakłady oraz jeden duży zakład produkcyjny. W każdym z nich degustujemy miejscowe wina, zapoznając się ze sposobami ich wytwarzania. Wieczorem wracamy do Telawi.

5.08
Kolejnego dnia odwiedzamy najważniejsze sakralne zabytki Kachetii. Rozpoczynamy od zespołu klasztornego Szuamta, położonego ok. 7 km od Telawi, oglądając XVI-wieczny żeński klasztor. Następnie przemieszczamy się do zespołu klasztornego Ikalto (założonego w VI w.), którego główne budowle liczą sobie ponad 1000 lat, oglądając m.in. wnętrze cerkwi. Kolejnym punktem programu jest XI-wieczna katedra Alawerdi - otoczona murem obronnym druga co do wysokości budowla sakralna Gruzji (55 m). Następnie docieramy do zespołu klasztornego Nekresi, z najstarszą cerkwią pochodzącą z końca IV w. Wędrówka po budowlach sakralnych Kachetii kończymy w Gremi - wiosce będącej dawną stolicą Kachetii, gdzie oglądamy warowny XVI-wieczny kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła.

6.08
Wczesnym rankiem wyruszamy jeepami do położonej w sercu Wysokiego Kaukazu Tuszetii. Wspinamy się szutrową drogą na przełęcz Abamo (2926 m n.p.m.), aby po 6 godzinach jazdy dotrzeć do największej wioski Tuszetii - Omalo. Stąd docieramy do niewielkiej wioski Shenako, gdzie mieszkamy w kwaterze prywatnej. Przedwieczorną porą spacerujemy po okolicach wioski, podziwiając wynurzające się spośród chmur czterotysięczne szczyty Kaukazu.

7.08
Udajemy się na całodniowy trekking do wioski Omalo. W wiosce odwiedzamy niewielką gospodę, zaprzyjaźniając się z miejscowymi Gruzinami. Następnie docieramy do górnej części wioski Omalo, gdzie znajdują się 400-letnie kamienne wieże obronne. Z wierzchołka z wieżami podziwiamy panoramę granicznego pasma Kaukazu (w pobliżu przebiega granica z Czeczenią). Wieczorem jeepami wracamy do wioski Shenako.

8.08
Po porannym spacerze wokół wioski wyruszamy w drogę powrotną do stolicy Kachetii, Telawi. Spacerujemy po tym zabytkowym mieście, chlubiącym się średniowiecznymi fortyfikacjami i domami z drewnianymi werandami. Po południu wyruszamy do zabytkowego miasteczka Signagi, położonego we wschodniej Kachetii na wzgórzu nad równiną Alazańską. W pobliżu Signagi odwiedzamy klasztor Bodbe z IX w. zbudowany w miejscu pochowania w IV w. patronki Gruzji - św. Nino.

9.08
Rankiem wyruszamy z Telawi poprzez góry Gombori na południe kraju. Docieramy przez półpustynny krajobraz do granicy z Azerbejdżanem. Tu znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych Gruzji - zespół klasztorny Dawid Garedża. Wykute w skalnych pieczarach cele klasztorne pochodzą z VI w. Po obejrzeniu zespołu klasztornego wyruszamy na północ kraju. Po kilku godzinach jazdy Gruzińską Drogą Wojenną docieramy poprzez Przełęcz Krzyżową (2350 m) do miasteczka Kazbegi, usytuowanego u stóp Kazbeku (5047 m) - drugiego co do wysokości szczytu Gruzji. Zamieszkujemy w miejscowym pensjonacie na obrzeżach miasteczka.

10.08
Rankiem wyruszamy na krótki trekking do usytuowanego nad miasteczkiem kościoła Cminda Sameba (św. Trójcy). Kościół i dzwonnica pochodzą z XIV w. - roztacza się stąd wspaniała panorama gór i miasteczka Kazbegi. Po południu wyruszamy jeepami do położonej u stóp masywu Kazbeku doliny Truso. Tu podziwiamy górskie krajobrazy z potokami o niezwykłej barwie wody; odwiedzamy dwie opuszczone wioski z kamiennymi wieżami, usytuowane w pobliżu granicy z Osetią.

11.08
Po ukazaniu się Kazbeku w pełnej krasie wyruszamy rankiem w powrotną drogę - do stolicy kraju, Tbilisi. Po drodze oglądamy panoramę Kaukazu z punktu widokowego ozdobionego mozaikami przedstawiającymi historie z gruzińskich i rosyjskich bajek. Wkrótce, po minięciu górskiego kurortu Godauri, docieramy do XVI-wiecznego zespołu obronnego Ananuri, położonego malowniczo nad sztucznym jeziorem. Oglądamy miejscową cerkiew i twierdzę, będące zabytkami kultury UNESCO. Po południu dojeżdżamy do Tbilisi; po zakwaterowaniu w prywatnym pensjonacie udajemy się na spacer do centrum miasta. Przechadzamy się główną aleją im. Szota Rustaweli, oglądając ważne budowle stolicy: gmach opery, gmach parlamentu, Pałac Gubernatora, ratusz. Zagłębiamy się w uliczki tbiliskiej starówki, docierając do kościoła Metechi usytuowanego nad rzeką Mtkwari, starych łaźni i murów twierdzy Narikala. Wieczór spędzamy w jednej z "klimatycznych" restauracji, nawiązując polsko-gruzińskie kontakty.

12.08
Rano wyruszamy marszrutką do miasteczka Mccheta - starożytnej stolicy Gruzji - dawnego królestwa Iberii. Jego najcenniejszym zabytkiem jest katedra Sweti Cchoweli. Obecny kościół pochodzi z XI w.; stanowi on miejsce pochówku pierwszych gruzińskich królów. Oglądamy bogato wyposażone wnętrze kościoła, a następnie spacerujemy po odnowionych uliczkach miasteczka. Po powrocie do Tbilisi ponownie udajemy się na starówkę, aby po jej przejściu wybrać się na wzgórze widokowe z pomnikiem Matki Gruzji. Ze wzgórza roztacza się rozległa panorama miasta. Po zejściu zagłębiamy się raz jeszcze w starą część miasta, odwiedzając m.in. kościół katolicki i synagogę.

13.08
Kontynuujemy zwiedzanie Tbilisi; odwiedzamy położony na wzgórzu kościół Wniebowstąpienia, przy którym oglądamy grób matki Stalina. Trafiamy do restauracji przy dawnym hotelu, w którym w 1901 r. zginęła żona Przybyszewskiego, Dagny. Następnie docieramy na pchli targ, pełen różności, od starych płyt po portrety Lenina. Po południu udajemy się na kąpiel do siarkowych łaźni, usytuowanych w sercu starówki.

14.08
Rankiem opuszczamy stolicę, kierując się na zachód kraju. Pierwszym przystankiem jest Gori - miasto, w którym urodził się Stalin. Odwiedzamy muzeum Stalina, gromadzące liczne zdjęcia z różnych okresów życia; oglądamy także wagon kolejowy, którym Stalin poruszał się po kraju oraz domek, w którym się urodził. Na obrzeżach miasta oglądamy starą, XVI-wieczną twierdzę Ksanis Ciche oraz pomnik poświęcony ofiarom wojny rosyjsko-gruzińskiej w 2008 r. Po opuszczeniu Gori wkrótce docieramy do dawnego skalnego miasta z czasów rzymskich i średniowiecznych - Uplischikhe. Oglądamy liczne pieczary zamieszkane w przeszłości przez dwór królewski, m.in. salę pałacową królowej Tamar i skalny teatr z kasetonową dekoracją stropu; zaglądamy także do miejscowego kościoła. Dalsza droga prowadzi na południowy zachód, do położonego w górach w pobliżu granicy z Turcją skalnego miasta Wardżia. Zwiedzamy ten wyjątkowy zespół miejski z XII - XIII wieku, wykuty w skałach na 13 poziomach, połączonych tunelami i korytarzami., odsłonięty w wyniku trzęsienia ziemi w 1283 r. Wieczorem docieramy do miasta Bordżomi.

15.08
Rankiem wyruszamy na spacer po Bordżomi, uzdrowisku usytuowanym pośród gór Małego Kaukazu. Odwiedzamy starą część miasta z odnowionymi pensjonatami oraz park zdrojowy z miejscem poboru słynnej wody mineralnej Bordżomi. Następnie wyruszamy główną drogą prowadzącą na zachód, nad Morze Czarne. Po kilku godzinach jazdy docieramy do Batumi - najbardziej znanego gruzińskiego nadmorskiego kurortu, usytuowanego w pobliżu granicy z Turcją. Późnym popołudniem korzystamy z możliwości kąpieli w Morzu Czarnym.

16.08
Rano wyruszamy na obrzeża Batumi, aby zobaczyć jedną z głównych przyrodniczych atrakcji miasta - Ogród Botaniczny z bogatą podzwrotnikową roślinnością. Podziwiamy przyrodnicze atrakcje ogrodu oraz piękne widoki wybrzeża Morza Czarnego. Po powrocie do centrum miasta zaglądamy do portu oraz dzielnicy będącej mieszanką starej i nowej zabudowy; przechadzamy się także nadmorskim bulwarem.

17.08
Rano wyruszamy główną drogą do stolicy regionu Imeretii - drugiego co do wielkości miasta Gruzji. Po zakwaterowaniu w miejscowym pensjonacie odwiedzamy klasztor Gelati, położony 11 km od Kutaisi. Ten XII-wieczny zespół klasztorny był jednym z głównych ośrodków intelektualnych Gruzji. Oglądamy wnętrze kościoła, bogato zdobionego freskami i mozaikami oraz inne zabudowania klasztorne. Po powrocie do miasta spacerujemy po centrum, oglądając m.in. gmach teatru i zaglądając na miejscowy bazar. Ostatni pełny dzień pobytu w Gruzji kończymy spotkaniem z sympatycznymi gospodarzami pensjonatu.

18.08
Rano wyruszamy na lotnisko w Kutaisi, aby liniami Wizz Air odlecieć bezpośrednio do Warszawy. Tak kończy się wyprawa do Gruzji 2013.




© Copyright by Zbigniew Bochenek. Design by Jac.